Dysocjacyjne zaburzenia osobowości, wcześniej znane jako osobowość wieloraka, jest jednym z rodzajów zaburzeń dysocjacyjnych. Charakteryzuje się ono występowaniem co najmniej dwóch odrębnych tożsamości lub stanów świadomości, które naprzemiennie przejmują kontrolę nad jednym ciałem. Każda z tych tożsamości może mieć własne cechy, preferencje, pamięć i sposób interakcji z otoczeniem.
Osoby z dysocjacyjnym zaburzeniem osobowości często doświadczają utraty pamięci dotyczącej okresów, w których inne tożsamości przęły kontrolę. Mogą również doświadczać znacznego dyskomfortu, dezorientacji, stresu i dezintegracji tożsamości. Zdarza się, że różne tożsamości mogą mieć różne poziomy funkcjonowania, a jedna z tożsamości może nie mieć świadomości innych tożsamości.
Przyczyny dysocjacyjnego zaburzenia osobowości nie są w pełni poznane, ale uważa się, że traumatyczne doświadczenia w okresie dzieciństwa, takie jak przemoc fizyczna, seksualna lub emocjonalna, mogą odgrywać istotną rolę w rozwoju tego zaburzenia. Mechanizm obronny polegający na dysocjacji może być wykorzystywany przez umysł jako sposób radzenia sobie ze skrajnym stresem lub traumą.
Leczenie dysocjacyjnego zaburzenia osobowości jest złożone i czasochłonne. Terapia skupiona jest na współpracy z terapeutą, często oparta na podejściu psychoanalitycznym lub terapii poznawczo-behawioralnej, a jej celem jest integracja tożsamości oraz pomoc w zarządzaniu objawami, takimi jak lęki, depresja, amnezja i trudności interpersonalne. Ważne jest, aby terapia koncentrowała się na zapewnieniu bezpiecznej przestrzeni dla wszystkich tożsamości, a także na pracy nad integracją traumy i poprawie codziennego funkcjonowania.
