Lęk separacyjny to rodzaj zaburzenia lękowego, które występuje głównie u dzieci w wieku przedszkolnym, ale może również dotyczyć młodzieży i dorosłych. Polega na silnym lęku i niepokoju związanym z oddzieleniem się od ważnych osób, zazwyczaj opiekunów lub bliskich członków rodziny. Osoba dotknięta tym zaburzeniem może doświadczać silnej niechęci do rozstania, niepokoju lub lęku przed utratą bliskiej osoby, obawą o swoje bezpieczeństwo lub bezpieczeństwo bliskiej osoby.
Objawy lęku separacyjnego
Separacyjne zaburzenia lękowe, to silny lęk, który związany jest z obawą o oddzielenie się od rodziców lub opiekunów. Dotyczy on zarówno realnej jak i wyobrażonej sytuacji. Zaburzenie to może manifestować się poprzez różne zachowania, takie jak odmowa uczęszczania do przedszkola lub szkoły, trudności z zasypianiem bez obecności opiekuna, niepokój związany z potencjalną śmiercią opiekuna, koszmary senne o tematyce separacji, a także objawy fizyczne, takie jak bóle brzucha czy głowy. Występują także napady płaczu, agresywne zachowanie, apatia, smutek oraz fizyczne objawy, takie jak bóle brzucha czy głowy. Dzieci mogą również symulować objawy chorobowe w celu uniknięcia oddzielenia się od bliskich, a także wykazywać oporność na nawiązywanie relacji z rówieśnikami.
Lęk separacyjny może prowadzić do dodatkowych konsekwencji, takich jak koszmary senne, niedojrzałość emocjonalna, trudności w nawiązywaniu relacji z grupą oraz rozwinięcie postawy unikającej lub zależnej. W przypadku dzieci do trzeciego roku życia, pewne cechy lęku separacyjnego są uważane za normalne. Ten rodzaj lęku częściej dotyczy dziewczynek i jest silniej związany z ich relacją z matką. Ignorowanie lęku separacyjnego może zwiększać ryzyko wystąpienia depresji w późniejszym życiu. Ważne jest, aby zrozumieć i skutecznie radzić sobie z tym zaburzeniem, aby wspierać zdrowy rozwój dziecka.
Lęk separacyjny u dzieci
Dzieci z lękiem separacyjnym mogą przejawiać takie objawy jak płacz, protesty, odmowa szkoły lub oddzielania się od rodzica, koszmary nocne, ból brzucha lub innych dolegliwości fizycznych. Zaburzenie to może wpływać na codzienne funkcjonowanie, w tym na relacje społeczne, edukację i rozwój emocjonalny.
Lęk separacyjny często ustępuje w miarę dorastania, ale w niektórych przypadkach może się utrzymywać w wieku dorosłym. W terapii często wykorzystuje się podejście behawioralne, które pomaga dziecku lub osobie dorosłej stopniowo przystosować się do oddzielania się od bliskich oraz uczyć się radzenia sobie z lękiem i niepokojem związanym z separacją.
Literatura:
James Morrison: DSM-5 bez tajemnic. Praktyczny przewodnik dla klinicystów, 2016
