Racjonalizacja to wtórny mechanizm obronny polegający na wynajdywaniu racjonalnych argumentów tłumaczących przykre zdarzenia oraz poniesione porażki. Poszukiwanie poznawczo akceptowalnych uzasadnień dla naszych czynów.
Przykłady racjonalizacji
– stwierdzanie po rozstaniu z ukochaną osobą, że „i tak do siebie nie pasowaliśmy”– „osładzanie” przykrych zdarzeń wnioskiem, że „przynajmniej zdobyliśmy nowe doświadczenie”
– przekonanie rodzica, że bije dziecko dla dobra swego podopiecznego
– „Praca jest tak stresująca, że muszę pić, żeby się zrelaksować”.