Deficyty poznawcze (deficyty kognitywne) odnoszą się do zaburzeń w funkcjonowaniu poznawczym, które obejmują procesy myślowe i poznawcze, takie jak pamięć, uwaga, koncentracja, myślenie, rozumienie, zdolności poznawcze i funkcje wykonawcze. Deficyty poznawcze mogą ujawniać się w różnych kontekstach, takich jak zaburzenia neurologiczne, urazy mózgu, starzenie się bądź zaburzenia psychiczne.
Oto kilka przykładów deficytów poznawczych występujących w różnych obszarach:
- Pamięć – osoba może mieć trudności z zapamiętywaniem nowych informacji, przywoływaniem wcześniej nabytych informacji lub utrzymywaniem uwagi na dłuższy czas. Mogą występować problemy z pamięcią krótkotrwałą lub długotrwałą.
- Uwaga i koncentracja – osoba może mieć trudności z utrzymaniem skupienia uwagi na zadaniu, łatwo rozpraszać się, mieć trudności z filtrowaniem bodźców zewnętrznych lub przełączaniem uwagi między zadaniami.
- Myślenie i rozumienie – deficyty poznawcze mogą wpływać na zdolność do logicznego myślenia, rozumienia abstrakcyjnych pojęć, planowania, podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.
- Zdolności poznawcze – osoba może mieć trudności z przetwarzaniem informacji, analizowaniem danych, rozumieniem złożonych zagadnień matematycznych lub logicznych, a także z adaptacją do nowych sytuacji.
- Funkcje wykonawcze – deficyty poznawcze mogą wpływać na zdolności kontrolne, takie jak zdolność do organizowania, planowania, samokontroli, elastycznego myślenia i monitorowania własnego postępowania.
Deficyty poznawcze mogą mieć istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie osoby, jej zdolność do pracy, nauki, interakcji społecznych i niezależnego życia. W przypadku podejrzenia wystąpienia deficytów poznawczych ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą w dziedzinie neurologii, psychologii lub neuropsychologii, którzy mogą przeprowadzić odpowiednie badania, a w razie pozytywnej diagnozy zaproponują odpowiednie leczenie i proces rehabilitacji.