Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne znane są również jako trójcykliczne leki przeciwdepresyjne. Jest to rodzaj leków stosowanych w leczeniu depresji (zwłaszcza depresji endogennej, depresjach psychogennych, objawowych, występujących w chorobach somatycznych, jak i depresjach o innym pochodzeniu).
Charakteryzują się trójpierścieniową strukturą chemiczną w swojej budowie. Leki trójcykliczne przeciwdepresyjne należą głównie do pochodnych dibenzoazepiny, dibenzodiazepiny, dibenzooksepiny, dibenzotiepiny, dibenzocykloheptadienu i innych związków. Zostały wprowadzone do lecznictwa w latach pięćdziesiątych XX wieku, a jednym z pierwszych leków należących do tej grupy był imipramina.
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne działają poprzez wpływ na różne neuroprzekaźniki w mózgu, takie jak serotonina, noradrenalina i dopamina. Poprzez regulację tych neuroprzekaźników, leki te mają na celu złagodzenie objawów depresji, poprawę nastroju i zmniejszenie uczucia apatii.
Przykłady trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych to amitryptylina, klomipramina, imipramina, nortryptylina i doksepina. Chociaż leki te są skuteczne w leczeniu depresji, stosowanie ich może również wiązać się z różnymi skutkami ubocznymi, takimi jak senność, suchość w ustach, problemy z pamięcią i problemy żołądkowo-jelitowe. Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, będące jednymi z pierwszych dostępnych antydepresantów, wciąż są uważane za skuteczne w leczeniu depresji, jednak coraz rzadziej są przepisywane jako leki pierwszego wyboru. Częściej stosuje się je w przypadkach, gdy antydepresanty z innych grup okazują się nieskuteczne. Wada trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych polega na szerokim spektrum działań niepożądanych, które mogą być trudne do zaakceptowania przez osoby cierpiące na depresję.
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne znajdują również zastosowanie w terapii innych zaburzeń psychicznych i neurologicznych, w tym:
- Bezsenność
- Bulimia
- Pomocniczo w terapii nikotynizmu i innych uzależnień
- Lęk
- Nerwice
- Pomocniczo w neuropatii
- Moczenie nocne, zwłaszcza u dzieci
- Dystymia
- Zespoły natręctw
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne mogą być podawane doustnie lub w formie zastrzyków. Leczenie rozpoczyna się od niskich dawek, które stopniowo zwiększa się przez kilka pierwszych tygodni. U osób starszych stosuje się mniejsze ilości leku. Dawki są dostosowywane indywidualnie, zgodnie z potrzebami pacjenta.