Seksualizacja to wtórny mechanizm obronny polegający na nadawaniu elementom naszego doświadczenia znaczenia seksualnego. Zastąpienie przykrych emocji pobudzeniem seksualnym. W ten sposób emocje i sytuacje, które mogłyby wywoływać nieprzyjemne uczucia lub dyskomfort, są zastępowane przyjemnym pobudzeniem seksualnym. Mechanizm ten pozwala jednostce uniknąć bolesnych emocji, poprzez przekształcenie ich w bardziej przez nią akceptowalne i kontrolowane przeżycia seksualne.
Mechanizm obronny, jakim jest seksualizacja, pełni rolę tarczy ochronnej przed nieprzyjemnymi uczuciami, takimi jak lęk, smutek, złość czy wstyd. Poprzez transformację tych emocji w seksualne pobudzenie, osoba może unikać bezpośredniego zmierzenia się z trudnościami emocjonalnymi, które mogłyby być dla niej zbyt przytłaczające. Przykładem może być sytuacja, w której osoba doświadczająca dużego stresu w pracy zaczyna fantazjować o sytuacjach seksualnych, co pozwala jej na chwilowe oderwanie się od źródła stresu i odczucie przyjemności zamiast napięcia. W dłuższej perspektywie stosowanie mechanizmu seksualizacji może prowadzić do problemów w relacjach międzyludzkich, uzależnień seksualnych, a nawet do trudności w funkcjonowaniu zawodowym i społecznym. Osoba może stać się zależna od seksualnych podniet jako jedynego sposobu radzenia sobie z trudnymi emocjami, co może utrudniać rozwój zdrowych mechanizmów radzenia sobie z problemami.
Seksualizacja jako mechanizm obronny
Seksualizacja jako mechanizm obronny może być związana z głębszymi problemami psychologicznymi. Może być efektem wczesnych doświadczeń życiowych, takich jak nadużycia seksualne w dzieciństwie, które sprawiają, że osoba używa seksualności jako narzędzia do radzenia sobie z traumą. Dzieci, które doświadczyły przemocy seksualnej, mogą rozwijać tendencje do seksualizowania swoich relacji w dorosłości, jako sposób na zrozumienie i kontrolowanie swojej przeszłości.
Społeczno-kulturowy wymiar seksualizacji
Seksualizacja może również przejawiać się w kontekście kulturowym i społecznym. W społeczeństwach, w których istnieje silna presja na seksualną atrakcyjność i sukces, ludzie mogą być bardziej skłonni do używania seksualizacji jako mechanizmu obronnego. Media, reklamy i kultura popularna często wzmacniają przekonanie, że wartość jednostki jest związana z jej seksualnością, co może prowadzić do niezdrowych wzorców myślenia i zachowań. Seksualizacja może więc być odpowiedzią na zewnętrzne oczekiwania i normy społeczne, które wymagają od jednostek dostosowania się do pewnych standardów.
W aspekcie społecznym i kultoriwym seksualizacja jest procesem, w którym ocena drugiej osoby, jak i samego siebie, odbywa się głównie przez pryzmat atrakcyjności seksualnej. Charakteryzuje się instrumentalnym podejściem do osoby, traktując ją jako obiekt do seksualnego wykorzystania, ignorując jej godność oraz cechy osobowościowe. Wartość jednostki mierzona jest w tym kontekście poziomem atrakcyjności seksualnej. Na poziomie społeczno-kulturowym, zwłaszcza w mediach takich jak telewizja, dominuje męski punkt widzenia na seksualność, który kształtuje sposób przedstawiania świata. W przypadku dzieci i młodzieży, seksualizacja polega na narzucaniu im norm, zasad, wymagań, potrzeb, wyglądu oraz zachowań charakterystycznych dla dorosłych.
Przykłady seksualizacji
– skłonności masochistyczne mające swoje źródło w przebytym w dzieciństwie bolesnym, inwazyjnym leczeniu
– pociąg do osób obdarzonych władzą