Spójność psychologiczna jest odzwierciedleniem wewnętrznej harmonii, jedności i zgodności w naszym myśleniu, emocjach, przekonaniach, wartościach oraz działaniach. Oznacza to, że różne aspekty naszej osobowości spójnie korespondują z naszymi indywidualnymi doświadczeniami – są ze sobą zintegrowane i tworzą spójną całość.
Gdy jesteśmy psychologicznie spójni, nasze myśli, uczucia i działania są zgodne i zrozumiałe i logiczne. Nie ma wewnętrznych sprzeczności ani konfliktów, które mogą prowadzić do niepokoju, niezdecydowania czy niepewności. Spójność psychologiczna jest ważna dla naszego ogólnego dobrostanu i zdrowia psychicznego.
Dyskomfort wynikający z wewnętrznej sprzeczności w naszym umyśle stawia nas w sytuacji, w której dążymy do przywrócenia psychologicznej spójności. Istnieje wiele różnych sposobów, na zredukowanie tego dysonansu (niespójności).
Sprzeczność która pojawia się w naszym umyśle wywołuje dyskomfort, który motywuje nas do podejmowania działań w celu przywrócenia psychologicznej spójności i wewnętrznej harmonii. Oto kilka sposobów, które ludzie podejmują w celu redukcji dysonansu:
Zmiana przekonań lub wartości
Jeśli nasze obecne przekonania czy wartości są sprzeczne, możemy dokonać zmian w naszych przekonaniach, aby dopasować je do naszych działań lub zmienić nasze działania, aby były zgodne z naszymi wartościami.
Uzasadnienie lub obrona naszych działań
Możemy próbować usprawiedliwić lub bronić naszych sprzecznych działań, aby zminimalizować poczucie dysonansu. Może to obejmować szukanie informacji czy argumentów, które potwierdzają nasze wybory.
Zmiana postrzegania sytuacji
Czasami zmiana naszej perspektywy czy interpretacji sytuacji może pomóc w zredukowaniu niespójności. Możemy szukać alternatywnych sposobów widzenia problemu, które są bardziej zgodne z naszymi działaniami.
Unikanie informacji sprzecznych
Możemy świadomie unikać informacji czy sytuacji, które potencjalnie wzbudzają sprzeczność. W ten sposób staramy się utrzymać naszą wewnętrzną spójność, ale może to prowadzić do ograniczonego spojrzenia na rzeczywistość.
Warto podkreślić, że redukcja dysonansu nie zawsze jest optymalnym sposobem na rozwiązanie problemu.