Adrenalina

adrenalina

Adrenalina znana jest również jako epinefryna – to hormon i neuroprzekaźnik, który jest wydzielany przez rdzeń nadnerczy w odpowiedzi na stres lub pobudzenie. Jest częścią układu nerwowego sympatycznego, który odpowiada za reakcje „walcz lub uciekaj” w organizmie. Badania Thomasa Rentona Elliota w 1905 roku przyczyniły się do odkrycia jej działania na organy i teorii przewodnictwa chemicznego w synapsach. Badania, które przeprowadził wykazały, że działanie adrenaliny na narządy jest podobne do pobudzenia nerwów w układzie współczulnym. Odkrycia te dały początek teorii, według której przewodnictwo w synapsach odbywa się głównie poprzez przekazywanie impulsów chemicznych.

Adrenalina jest związkiem katecholaminowym, a jest syntetyzowana z noradrenaliny, a jej produkcja wymaga fenyloalaniny, która jest pobierana z pożywienia. Adrenalina to substancja chemiczna, która pełni rolę zarówno jako hormon, produkowany przez rdzeń nadnerczy, jak i jako neuroprzekaźnik. Jest ona sklasyfikowana jako monoamina, co oznacza, że jest zmodyfikowanym aminokwasem o braku właściwości kwasowych.

Adrenalina ma wiele efektów fizjologicznych, które pomagają organizmowi dostosować się do sytuacji stresowej lub zagrożenia. Oto niektóre z jej głównych działań:

  1. Zwiększenie tętna i ciśnienia krwi – adrenalina powoduje skurcze naczyń krwionośnych, co zwiększa ciśnienie krwi. Dodatkowo, działa na receptory beta-adrenergiczne w sercu, zwiększając częstość i siłę skurczów serca, co prowadzi do zwiększenia tętna.
  2. Rozszerzenie oskrzeli – adrenalina powoduje rozkurcz mięśni oskrzeli, co ułatwia oddychanie i zwiększa przepływ powietrza do płuc.
  3. Mobilizacja zasobów energetycznych – adrenalina stymuluje uwalnianie glukozy z wątroby i mięśni, zwiększając poziom glukozy we krwi. Jest to ważne, ponieważ organizm potrzebuje dodatkowej energii do walki lub ucieczki w sytuacjach stresowych.
  4. Zwiększenie czujności i reaktywności – adrenalina wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, zwiększając czujność, koncentrację i reaktywność na bodźce zewnętrzne. Może to pomóc w szybkiej ocenie i reakcji na zagrożenie.
  5. Skurcze mięśniowe – adrenalina powoduje skurcze mięśni, co może zwiększać siłę i wytrzymałość w celu przystąpienia do walki lub ucieczki.

Adrenalina jest również stosowana jako lek w medycynie, zwłaszcza w sytuacjach nagłych, takich jak wstrząs anafilaktyczny (ciężka reakcja alergiczna) lub zatrzymanie krążenia. W takich przypadkach adrenalina jest podawana w celu zwiększenia ciśnienia krwi, rozszerzenia oskrzeli i przywrócenia funkcji serca. Warto jednak pamiętać, że nadmiar adrenaliny w organizmie, zwłaszcza w przypadku chronicznego stresu, może prowadzić do niekorzystnych skutków zdrowotnych. Długotrwałe podwyższone poziomy adrenaliny mogą wpływać na układ sercowo-naczyniowy, układ odpornościowy i stan psychiczny.

Literatura:
Kalat, James W.: Biologiczne podstawy psychologii, 2006

Twoja ocena

Introwersja

Introwersja jest jednym z dwóch głównych wymiarów osobowości (drugim jest ekstrawersja), które określają, w jaki sposób osoba reaguje na otoczenie. Introwertycy mają tendencję do skupiania się na wewnętrznym świecie myśli…

Wywiad diagnostyczny

Wywiad diagnostyczny określany również jako wywiad kliniczny, to proces, podczas którego specjalista zdrowia psychicznego (np. psychiatra, psycholog, terapeuta) zadaje szczegółowe pytania mające na celu zebranie informacji o pacjencie w celu…

Anoreksja

Anoreksja, znana również jako anoreksja psychiczna, jadłowstręt psychiczny, anorexia nervosa – to poważne zaburzenie odżywiania charakteryzujące się intensywnym strachem przed przybraniem na wadze oraz silnym pragnieniem utraty wagi. Osoby cierpiące…